تحلیل آخرین اخبار منتشر شده در حوزه تحصیلی و کنکوری

مسلما همه ما زمان انتخاب رشته در دوران دبیرستان با جملات مشابهی مواجه شده‌ایم. برای مثال: بازار کار این رشته عالی هست، درآمد فلان رشته خیلی خوبه، من از اول دوست داشتم دکتر بشی، سعی کن دانشگاه خوب بری رشته چندان مهم نیست، هر رشته‌ای که بخونی آخرش بیکار هستی، رشته‌ای انتخاب کن که راحت بتونی از ایران خارج بشی، فرقی نداره چی بخونی فقط مدرک بگیر و هزاران جمله مشابه دیگر. اما آیا این اطلاعات و نظرات مختلف که دریافت می‌شود مفید می‌باشد و می‌تواند معیار و ملاک انتخاب رشته باشد؟

موضوع ورود به دانشگاه و انتخاب رشته از جمله موضوعات و مسائل داغ روز محسوب می‌باشد. نوجوانان و جوانان بسیاری که قصد ورود به دنیای دانشگاه و دانشجویی را دارند باید یکی از مهم‌ترین انتخاب‌ها و تصمیم‌گیری‌های خود را که سایر تصمیمات زندگی آنها را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد، انجام دهند. از این رو، انتخاب رشته و دانشگاه به عنوان یکی از تصمیمات مهم افراد به شمار می‌رود. انتخاب رشته مناسب، شغل آینده فرد را مشخص می‌کند، البته در موارد بسیاری این موضوع صدق نمی‌کند. اگر چه ممکن است در انتخاب رشته استقلالی که به هنگام انتخاب شغل وجود دارد، در اختیار فرد نباشد و نظر دیگران بویژه پدر و مادر تاثیرگذار باشد، اما می‌توان آن دو را یکسان تلقی کرد. 

انتخاب رشته با انتخاب شهر و دانشگاه نیز همراه است. هر دانش‌آموز ایرانی برای ورود به دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی کشور بایستی از سد غول کنکور بگذرد. پس از آن و با در دست داشتن کارنامه می‌توان نسبت به انتخاب رشته اقدام کرد. افراد مختلف و اطرافیان هر یک پیشنهادهای متفاوتی جهت انتخاب رشته ارائه می‌دهند. افراد با توجه به اطلاعات و نگرش خود سعی دارند در هنگام انتخاب رشته دوران دبیرستان و سپس پس از کنکور راهکارهایی معرفی کنند. 

باید دقت کرد برای انتخاب رشته درست، صحیح و مطابق با اصول و دانش چه در دوران دبیرستان و چه هنگام ورود به دانشگاه باید از فرد متخصص و دارای دانش و اطلاعات لازم کم گرفت. یک فرد مشاور کنکوری براساس اطلاعات و مهارت خود می‌تواند شخصیت دانش آموز را مورد بررسی قرار دهد، نقاط ضعف و قوت فرد را مورد ارزیابی قرار دهد و سپس راهکارهای تقویت و توانمندسازی را عنوان نماید. مشاور تحصیلی تکنیک‌ها و روش‌های مطالعه و یادگیری، راه حل‌های کارآمد و برنامه ریزی دقیق درسی را آموزش می‌دهد. با استفاده از تجارب و علم خود روش‌های غلبه بر افت تحصیلی، رفع استرس و اضطراب امتحانات را معرفی می‌نماید. در نهایت با توجه به شناختی که از فرد بدست آورده است به انتخاب رشته درست و منطقی کمک می‌کند. 

ویژگی‌های مشاور تحصیلی

هنگام انتخاب مشاور تحصیلی و کنکوری باید توجه داشته باشید که از برخی ویژگی‌ها برخوردار باشد. مشاور کنکوری باید توانایی شناخت استعداد دانش‌آموز و هدایت وی را در مسیر درست و صحیح داشته باشد. وی باید بتواند راهکارهایی جهت جلوگیری از افت تحصیلی دانش‌آموز ارائه دهد. تکنیک‌های موفقیت تحصیلی، راهکارهای صحیح مطالعه، نحوه پاسخ دهی به سؤالات تشریحی و تستی، نحوه درست مواجه با هر آزمونی به خصوص آزمون‌های مهم و پر استرس، نحوه مدیریت استرس و اضطراب امتحان را آموزش دهد. به مسائل انگیزشی مسلط بوده و با ذکر نکات انگیزشی و گفتگو انگیزشی از بروز افت تحصیلی جلوگیری کند. رشته‌های تحصیلی مختلف را به خوبی بشناسد و به دانش آموز برای انتخاب صحیح آنها کمک کند. راهکارهای مختلف در خصوص کاهش میزان بی دقتی محصل، نحوه رژیم غذایی درست جهت بیشتر شدن عملکرد حافظه و تقویت و افزایش تمرکز ارائه دهد. همچنین می‌تواند والدین را جهت شناسایی درست توانایی‌ها و استعدادهای فرزند خود راهنمایی نماید و در مواقعی که دانش‌اموز با چالش و مشکلات جدید روبرو است، همراه وی باشد. 

• نقش مشاور در دوران مختلف تحصیلی

اما آیا تنها هنگام انتخاب رشته به راهنمایی‌ها و کمک‌های یک مشاور تحصیلی نیاز می‌باشد؟ پاسخ خیر است، زیرا در تمام مقاطع و مراحل تحصیلی به کمک و راهنمایی یک مشاور نیاز دارید. بنابراین به بررسی نقش مشاوران تحصیلی در مقاطع مختلف تحصیل می‌پردازیم.

دوران ابتدایی و دبستان که به معنای آغاز دوران آموزش و تحصیل افراد است از اهمیت بسیاری برخوردار می‌باشد. در این دوران مشاور تحصیلی بدنبال کسب اطلاعات از نقاط ضعف محصلان در مسائل رفتاری، بویژه در موارد مختلف درسی به منظور کاهش مشکلات دانش آموزان و دستیابی به روشی جهت پیشرفت دانش آموزان می‌باشد. در این دوره مشاور تلاش می‌کند تا فرآیند هدایت و کمک به دانش آموز به نحو احسن شکل بگیرد و زمینه اشتیاق و شوق بیشتر برای یادگیری در دانش آموز ایجاد شود. 

مشاور در پی آن است تا در رابطه با سلامت و توانمندی‌ها دانش آموزان تحقیقاتی انجام دهد. بدین منظور نمرات امتحان و کلاسی و نحوه عملکرد فرد مورد بررسی قرار می‌گیرد و تعیین می‌گردد که دانش آموز در چه بخش‌های درسی قوی، ضعیف و یا متوسط است. سپس می‌توان دانش‌آموزان با وجوه مشترک را در دسته‌های گوناگون تقسیم بندی کرد. 

علاوه بر آن می‌توان از نیروی مشاور تحصیلی در زمینه برگزاری کلاس‌های تقویتی استفاده کرد و یا در رابطه با استخدام معلم خصوصی جهت کمک به دانش آموز می‌توان تصمیمات درست‌تر و مناسب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری اخذ نمود.  

دوره اول متوسطه از حساس‌ترین و پراهمیت ترین مقاطع تحصیلی می‌باشد زیرا از طرفی دانش آموزان دوران بلوغ را تجربه می‌کنند از این رو با چالش‌های بیشتری مواجه می‌شوند و از طرفی دیگر باید انتخاب رشته نمایند. بنابراین اهمیت کمک و راهنمایی مشاوره تحصیلی بیش از پیش مشخص می‌شود. مشاوره تحصیلی تلاش می‌کند تا ضمن ارائه راهنمایی‌های مفید به کشف استعداد و علاقه دانش‌آموز به طور موثر کمک نماید. مشاور تحصیلی اطلاعات موثری در رابطه با رشته‌های‌ تحصیلی دوره دوم متوسطه، شرایط لازم جهت ورود به هر یک از رشته ها و ارتباط هر کدام از رشته‌های تحصیلی با رشته های دانشگاهی و ارتباط رشته ها با شغل‌های مختلف اطلاعات لازم و دقیق را در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهد. 

مشاوره تحصیلی دوران اول متوسطه نقش مهمی در کسب خود شناسی دانش آموزان دارد زیرا تنها از این طریق است که فرد می‌تواند استعدادها، خواسته‌ها و خصوصیات شخصیتی خود را بشناسد و بتواند مطابق شناخت کسب شده از خود در دوره های بعدی تصمیم گیری صحیح داشته باشد. 

دوره دوم متوسطه نیز مشاوره تحصیلی و کنکور اهمیت می‌یابد چرا که در این دوره سعی می‌شود تا دانش‌آموز جهت انتخاب شغل و رشته دانشگاهی مورد علاقه آماده شود. در این دوره در خصوص محیط فیزیکی محل تحصیل، برنامه درسی مداوم، شرایط لازم جهت کسب قبولی و فارغ التحصیلی از دبیرستان، ارزش گذاری برای ادامه تحصیلات، آماده سازی دانش آموزان برای ورود به محیط دانشگاه آموزش هایی داده می‌شود. علاوه بر آن تکنیک‌هایی جهت فراگیری بهتر درس هایی که در آزمون کنکور وجود دارند، ارائه می‌شود. مشاوران تحصیلی فرصت ها و شرایط ورود به دوره های تحصیلی بعد از اتمام دوره دوم متوسطه را توضیح می‌دهند و اطلاعات کافی در خصوص شناخت کامل رشته های دانشگاهی که فرد می‌تواند در آن شرکت کند و همچنین مشاغلی که انتخاب هر رشته در پی خواهد داشت، وضعیت و فرصت‌های شغلی هر رشته، درآمد و مزایا و معایب رشته های مختلف را در اختیار متقاضی قرار می‌دهد. 

بطور کلی یک مشاور تحصیلی در تمام مقاطع وظیفه دارد تا با آگاهی بخشی به دانش آموزان در زمینه های فردی، تحصیلی، شغلی آنها را قادر سازد تا بتوانند تصمیم های مناسب و مطابق با شرایط خود بگیرند. البته والدین نیز در این تصمیم‌گیری نقش مهمی ایفا می‌کنند. مسلما تمام والدین آرزوی موفقیت فرزند خود را دارد اما گاهی اوقات برخی از والدین حساسیت زیادی نشان می‌دهند و بجای آنکه همراه فرزند باشند به دغدغه‌های وی می‌افزایند. 

همه ما شاهد آن هستیم که ممکن است انتظارات والدین از فرزندشان، متناسب با توانایی او نباشد. در بسیاری از موارد والدین رشته تحصیلی از فرزند درخواست می‌کنند که هیچ علاقه‌ای به آن ندارد. تمام این عوامل در کنار یکدیگر فشار روانی روی دانش آموزان ایجاد می‌کند که منجر به کاهش توانایی، کاهش تمرکز، کاهش اعتماد بنفس و افزایش استرس و اضطراب می‌گردد. در نقطه مقابل نیز والدین شناخت درستی از توانایی فرزند خود ندارند و توانایی‌های وی را در سطح پایین ارزیابی می‌کند و انتظار قبولی وی در رشته تحصیلی و دانشگاه خوب را ندارند، چنین واکنشی نیز از سوی والدین سبب کاهش اعتماد بنفس دانش اموز می‌شود و علاقه و انگیزه فرد را برای تلاش می‌کاهد زیرا تصور دارد هر چقدر تلاش نماید مورد توجه خانواده و بویژه والدین نیست. 

ذکر این نکته نیز ضروری است که بیشتر زمان دانش آموزان در محیط خانه و در کنار پدر و مادر سپری می‌شود از این رو همراهی والدین نیز برای ایجاد محیط مناسب جهت مطالعه دانش آموزان الزامی می‌باشد. رسیدن به موفقیت علاوه بر آنکه نیازمند تلاش دانش آموز است باید شرایط و محیط مناسب نیز فراهم شود. فرد باید عوامل تاثیرگذار بر روند درس خواندن خود را به مشاوره تحصیلی شرح دهد تا متناسب با شرایط حاکم تدابیر و راهکارهای لازم اندیشیده شود. 

باید دانش آموزان را با واقعیت آشنا کرد تا درگیر فضاسازی‌ها نشوند. به عنوان مثال برخی از رشته‌ها طرفداران زیادی میان خانواده‌ها و جامعه دارند ولی برای دانش‌آموز مناسب نیست یا دانش آموز توان و استعداد ادامه تحصیل در آن رشته را ندارد. از طرفی دیگر ممکن است دانش آموز به رشته‌ای علاقه داشته باشد که از آینده شغلی و فرصت و ارزش اجتماعی مناسبی برخوردار نمی‌باشد. از این رو می‌توان از خدمات مشاوره تلفنی تحصیلی نیز کمک گرفت و گام به گام طول دوران تحصیل و انتخاب رشته از راهنمایی‌های مشاور تحصیلی بهره برد. مشاوران تلفنی تحصیلی به خانواده‌ها و والدین نیز آموزش‌هایی ارائه می‌دهند. 

در انتخاب یک مشاوره تحصیلی تلفنی دقت داشته باشید که خود دانش آموز تمایل داشته باشد زیرا تا زمانی که دانش آموز قصد پیشرفت تحصیلی نداشته باشد راهنمایی و کمک به وی اثرگذار نخواهد بود. والدین باید با مشاور تحصیلی دانش آموز خود در ارتباط باشند تا اقدامات توصیه شده توسط مشاور را جهت ایجاد محیط مناسب مطالعه و شرایط لازم فراهم نمایند. 

اما آیا می‌توان چشم و گوش بسته مشاوره تحصیلی انتخاب کرد؟ در انتخاب یک مشاور تحصیلی و کنکوری چه معیارها و فاکتورهایی را باید در نظر گرفت؟

اولین نکته در هنگام انتخاب مشاور کنکوری توجه به هزینه‌ها و جلوگیری از تحمیل هزینه‌های اضافی است. خانواده‌های زیادی هزینه‌های سنگینی را در قبال دریافت راهنمایی‌ها و مشورت‌های تحصیلی متحمل می‌شوند و  تصور دارند که موفقیت تنها با صرف هزینه‌های بالا حاصل می‌شود. در ماراتوت کنکور و موفقیت کتاب‌ها، جزوات و راهکارها و روش‌های مختلفی به دانش آموز پیشنهاد می‌شود که ضمن تحمیل هزینه دانش اموز را دچار سردرگمی می‌کند در حالیکه یک مشاور تحصیلی مناسب با تجربه و دانش خود دانش آموز را از سردرگمی خارج می‌کند و فرد را اسیر تبلیغات و شوآف‌های کاذب نمی‌کند. 

به عبارت دیگر، دانش آموز با دریافت مشاوره‌ها و راهنمایی‌ها منابع را بدون پرداخت هزینه غیرضروری و اضافی به طور صحیح انتخاب می‌کند و از فریب خوردن از کسانی که تنها بدنبال سواستفاده و فروش بیشتر محصولات هستند، جلوگیری می‌نماید. 

به هنگام انتخاب مشاوره تحصیلی باید توجه داشته باشید که برنامه تحصیلی هر فرد متناسب با شرایط تحصیلی، خانوادگی و طبق استعداد و توانایی فرد تدوین شود. مشاورانی که برنامه یکسان برای تمام دانش آموزان ارائه می‌دهند زمان کافی برای شناخت نیازها و استعدادهای مراجعه کنندگان خود نمی‌گذارند. 

یک مشاور تحصیلی حرفه‌ای باید به صورت مداوم پیگیر روند پیشرفت و پیشروی دانش آموز باشد. حتی اگر امکان مراجعه حضوری وجود ندارد سعی کنید در بازه‌های زمانی هر چند کوتاه به صورت تلفنی با وی ارتباط برقرار کنید تا ضمن انالیز شرایط شما راهکارهای مناسب با هر مرحله را ارائه دهد و از وضعیت شما آگاهی داشته باشد. 

برنامه درسی طراحی شده باید کوتاه مدت باشد، زیرا برنامه درسی طولانی مدت موجب قطع ارتباط دانش آموز با مشاور می‌شود و در صورتی که تغییری در شرایط دانش آموز صورت پذیرد برنامه بهم می‌خورد. یک برنامه درسی مناسب منعطف می‌باشد و با توجه به شرایط فعلی امکان تغییر آن وجود دارد. در هر صورت نباید ارتباط مشاور تحصیلی و فرد به مدت طولانی قطع شود یک مشاور تحصیلی باید در هر زمان که دانش آموز به وی نیاز دارد در دسترس باشد تا بتواند با راهکارهای مناسب همراه وی باشد و چالش‌ها و مشکلات را پشت سر بگذارد. 

آخرین و اساسی‌ترین معیار انتخاب مشاوره تحصیلی توانایی وی به مباحث و مسائل انگیزشی می‌باشد. دانش آموزان در زمان‌های مختلف ممکن است دچار چالش‌ها و مشکلاتی شوند در نتیجه امید و انگیزه خود را برای مطالعه از دست بدهند اینجاست که مشاوره تحصیلی با عملکرد صحیح می‌تواند مجدد به فرد انگیزه داده و علاقه فرد را به مطالعه و تلاش برای رسیدن به هدف افزایش دهد.

به عنوان مطلب پایانی مقاله آموزشی آرموو، باید دقت داشته باشید که موفقیت تنها با تلاش و پشتکار حاصل می‌شود. بهره گرفتن از سایر عوامل تنها به عنوان تسهیل‌گر مسیر و روند رسیدن به موفقیت در کنکور عمل می‌کنند و این تلاش و استقامت خود دانش اموز است که در کسب نتیجه تاثیرگذار خواهد بود. 

سلب‌ مسئولیت: مجموعه‌ «دیتاجو» در تهیه‌ و تنظیم این مطلب که صرفا جنبه تبلیغاتی دارد نقشی نداشته و مسئولیتی راجع به صحت آن نمی‌پذیرد.