سه فضانورد چینی یک ماموریت شش ماهه را برای کار در ایستگاه فضایی جدید این کشور آغاز کردند.
این آخرین گام چین برای تبدیل شدن خود به یک قدرت فضایی پیشرو در دهه های آینده است.
ایستگاه فضایی تیانگونگ چیست؟
سال گذشته، چین اولین ماژول ایستگاه فضایی تیانگونگ یا “کاخ آسمانی” خود را در مدار قرار داد. این شرکت قصد دارد تا پایان سال ماژول های بیشتری مانند آزمایشگاه علمی Mengtian را اضافه کند.
سال آینده تلسکوپ فضایی به نام Xuntian را به فضا پرتاب خواهد کرد. این به ایستگاه فضایی نزدیک می شود و برای سرویس دهی و سوخت گیری به آن متصل می شود.
تیانگونگ قدرت، نیروی محرکه، سیستم های پشتیبانی حیات و محل زندگی خود را خواهد داشت.
پس از اتحاد جماهیر شوروی (و اکنون روسیه) و ایالات متحده، چین تنها سومین کشور در تاریخ است که هم فضانوردان را به فضا فرستاده و هم ایستگاه فضایی ساخته است.
جاه طلبی های بزرگی برای تیانگونگ دارد و امیدوار است که جایگزین ایستگاه فضایی بین المللی (ISS) شود که قرار است در سال 2031 از رده خارج شود.
فضانوردان چینی از ISS مستثنی هستند زیرا قوانین ایالات متحده آژانس فضایی خود، ناسا، را از اشتراک گذاری داده های خود با چین منع می کند.
برنامه چین برای رسیدن به ماه و مریخ
جاه طلبی های چین به همین جا ختم نمی شود.
چند سال دیگر می خواهد از سیارک های نزدیک زمین نمونه برداری کند.
تا سال 2030، قصد دارد اولین فضانوردان خود را روی ماه بگذارد و کاوشگرهایی را برای جمع‌آوری نمونه‌هایی از مریخ و مشتری ارسال کند.
کشورهای دیگر چه می کنند؟
با گسترش نقش چین در فضا، چندین کشور دیگر نیز به دنبال رسیدن به ماه هستند.
ناسا قصد دارد از سال 2025 به بعد با فضانوردانی از ایالات متحده و سایر کشورها به ماه بازگردد و موشک جدید غول پیکر SLS خود را در مرکز فضایی کندی پرتاب کرده است.
ژاپن، کره جنوبی، روسیه، هند، امارات متحده عربی نیز در حال کار بر روی ماموریت های ماه خود هستند.
هند دومین ماموریت اصلی خود را به ماه پرتاب کرده است و می خواهد تا سال 2030 ایستگاه فضایی خود را داشته باشد.
در همین حال، آژانس فضایی اروپا، که با ناسا در مأموریت های ماه کار می کند، همچنین در حال برنامه ریزی شبکه ای از ماهواره های قمری برای تسهیل ارتباط فضانوردان با زمین است.
چه کسی قوانین فضا را تعیین می کند؟
پیمان فضای ماورای جو سازمان ملل متحد در سال 1967 می گوید هیچ کشوری نمی تواند در فضا ادعا کند.
توافقنامه ماه سازمان ملل در سال 1979 می گوید که فضا نباید مورد بهره برداری تجاری قرار گیرد، اما ایالات متحده، چین و روسیه از امضای آن خودداری کرده اند.
اکنون، ایالات متحده در حال ترویج توافقنامه آرتمیس خود است، و توضیح می دهد که چگونه کشورها می توانند از مواد معدنی ماه به روشی مشارکتی بهره برداری کنند.
روسیه و چین توافقنامه را امضا نخواهند کرد و می گویند آمریکا حق ندارد قوانین فضایی را وضع کند
تاریخچه چین در فضا چیست؟
چین اولین ماهواره خود را در سال 1970 در مدار زمین قرار داد – زیرا با اختلالات گسترده ناشی از انقلاب فرهنگی روبرو شد.
تنها قدرت های دیگری که تا آن مرحله به فضا رفته بودند، ایالات متحده، اتحاد جماهیر شوروی، فرانسه و ژاپن بودند.
در 10 سال گذشته، چین بیش از 200 موشک پرتاب کرده است.
قبلاً یک مأموریت بدون سرنشین به ماه به نام Chang’e 5 برای جمع‌آوری و بازگرداندن نمونه‌های سنگ ارسال کرده است. پرچم چین را روی سطح ماه نصب کرد – که عمداً بزرگتر از پرچم های قبلی ایالات متحده بود.
با پرتاب Shenzhou 14، چین اکنون 14 فضانورد را به فضا فرستاده است، در مقایسه با 340 فضانورد توسط ایالات متحده و بیش از 130 توسط اتحاد جماهیر شوروی (و اکنون روسیه).
اما عقب‌نشینی‌هایی وجود داشته است. در سال 2021، بخشی از یک موشک چینی از مدار خارج شد و در اقیانوس اطلس سقوط کرد و دو پرتاب در سال 2020 با شکست مواجه شدند.
چه کسی هزینه برنامه فضایی چین را پرداخت می کند؟
رسانه دولتی چین شین هوا اعلام کرد که حداقل 300000 نفر در پروژه های فضایی چین کار کرده اند – تقریباً 18 برابر تعداد افرادی که در حال حاضر برای ناسا کار می کنند.
اداره ملی فضایی چین در سال 2003 با بودجه اولیه سالانه دو میلیارد یوان (300 میلیون دلار، 240 میلیون پوند) تأسیس شد.
با این حال، چین در سال 2016 صنعت فضایی خود را به روی شرکت های خصوصی باز کرد و طبق رسانه های چینی، این شرکت ها اکنون بیش از 10 میلیارد یوان (1.5 میلیارد دلار، 1.2 میلیارد پوند) در سال سرمایه گذاری می کنند.
چرا چین به فضا می رود؟
چین مشتاق توسعه فناوری ماهواره ای خود برای مخابرات، مدیریت ترافیک هوایی، پیش بینی آب و هوا و ناوبری و غیره است.
اما بسیاری از ماهواره های آن اهداف نظامی نیز دارند. آنها می توانند به جاسوسی از قدرت های رقیب و هدایت موشک های دوربرد کمک کنند.
لوسیندا کینگ، مدیر پروژه فضایی دانشگاه پورتسموث، می‌گوید که چین فقط بر مأموریت‌های فضایی پرمخاطب تمرکز نمی‌کند: “آنها در تمام جنبه‌های فضا پربار هستند. آنها انگیزه سیاسی و منابع لازم برای تامین مالی برنامه‌های برنامه‌ریزی‌شده خود را دارند.”
ماموریت های چین در ماه تا حدی به دلیل فرصت هایی برای استخراج فلزات کمیاب از سطح آن است.
به ماه و فراتر از آن
BBC Earth: آیا هرگز پا به مریخ خواهیم گذاشت؟
The Disruptors: مسابقه فضایی جدید
با این حال، پروفسور سعید مستشار، مدیر مؤسسه سیاست و حقوق فضایی لندن در دانشگاه لندن، می‌گوید که احتمالاً هزینه‌ای برای ارسال مکرر مأموریت‌های معدنکاری چین به ماه نخواهد داشت.
در عوض، او می‌گوید که برنامه فضایی چین بیشتر با تمایل به تحت تأثیر قرار دادن بقیه جهان انجام می‌شود. این نمایش قدرت و نمایشی از پیشرفت فناوری است.»
گزارش اضافی توسط جرمی هاول و تیم بولر
https://www.bbc.com/news/world-asia-china-61511546
