طراحان گرافیک در دنیای بزرگ گرافیک با دو نوع اصلی فایل گرافیکی دیجیتالی به نام های رستر (Raster) و وکتور (Vector) سر و کار دارند که این دو نوع فایل هر کدام نسبت به دیگری برتری ندارند و حتی برای یکدیگر مکمل محسوب می شوند.
لذا مدل رستری و مدل برداری باهم تفاوت های عمده ای دارند که در زیر به طور کامل شرح داده شده است.
لازم یه یادآوری است که کوچکترین اجزا تشکیل دهنده ساختار یک تصویر، پیکسل ها می باشند و به مربع های تک رنگ کوچک مرکب از نور قرمز، سبز و آبی که هنگام بزرگنمایی کردن بر روی یک تصویر قابل مشاهده است گفته می شود.
به تصاویری که از تعداد بسیار زیادی شامل هزاران و یا میلیون ها پیکسل تولید شده اند فایل های پردازش رستری یا پیکسلی (تصاویر بیت مپ و گرافیک شطرنجی) می گویند که معمولا فایل های رستر دارای حجم بالایی هستند ولی چون فایل های رستر جزئیات و رنگ های غنی دارند و توسط دستگاه ها و ابزارهای بیشتری پشتیبانی می شوند این فایل ها از محبوبیت خوبی برخوردار هستند.
معمولا فایل رستر یک فرمت پیش فرض برای عکاسی، فیلم برداری، رسانه های مبتنی بر وب و انتشار دیجیتالی تصاویر می باشند ولی فرمت رستر برای چاپ کاغذی مناسب نمی باشند.
همچنین در نقشه های سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS با فرمت و مدل رستر عوارض زمین در یک شبکه و سلولهای ریز و منظم ماتریس مانند با مجموعهای از پیکسل ها مشخص می گردد و داده های درون فرمت رستر به صورت داده های موضوعی و داده های پیوسته ای ذخیره می شوند.
دسته بندی کاربردهای داده های رستری در سیستم اطلاعات جغرافیایی به صورت زیر می باشد:
از مهم ترین نرم افزارهای گرافیکی رستری می توان به نرم افزار فتوشاپ (Photoshop)، نرم افزار افترافکت (After Effects)، نرم افزار پروکریت (Procreate) و نرم افزار گیمپ (GIMP) اشاره نمود و همچنین از معروفترین پسوندهای رایج برای رستر پسوند PSD نرم افزار فتوشاپ و پسوندهای JPG ، PNG ، GIF ، ECW ، Esri grid ، DEM ، RAW ، Tiff و BMP می باشد که معمولا برای ویرایش فایل های رستر از فرمت اختصاصی نرم افزار آدوبی فتوشاپ با فرمت PSD استفاده می گردد.
لازم به ذکر است که فرمت تصویر ECW یک فرمت فشرده سازی بالا با حفظ کیفیت کنتراست برای فایل های GIS بوده که برای تصاویر هوایی و ماهواره ای است. همچنین فرمت ای سی دبلیو (Enhanced Compression Wavelet) توسط شرکت Earth Resource Mapping که دارنده پیشرفته ترین نرم افزار پردازش تصویری برای تصاویر جغرافیایی برای تحلیل عکسهای ماهواره ای و سنجش از دور است ایجاد گردیده و در حال حاضر توسط شرکت Hexagon Geospatial در حال توسعه می باشد.
از ویژگی های مدل رستری که نسبت به مدل وکتوری برتری دارد می توان به داده ای رنگی بودن، مدرن و ارزان قیمت بودن و ساده بودن جمع آوری و پردازش داده ها اشاره نمود.
به فایل های تصویری که پردازش آن ها بر اساس بردار بوده و تشکیل شده از خطوط و اشکال مختلف هندسی و منحنی هایی براساس فرمول ها و تئوری های خاص ریاضی هستند را فایل های وکتوری یا برداری می گویند که معمولا حجم بسیار کمتری دارند ولی در رنگ ها محدودیت دارند و شاید در بعضی ابزارهای معمول نیز به نمایش درنیایند.
اجزا یک وکتور دارای رنگ خاصی هست و از گره ها و خطوط تشکیل گردیده است به این ترتیب که در موقعیت های تعیین شده گره ها وجود دارند و خطوط نیز شامل انحنا و طول تعریف شده ای هستند که در کل این امکان را فراهم می سازند که با بزرگنمایی و تغییر اندازه بوسیله فرمول های ریاضی کیفیت تصویر کم نشود.
لازم به یادآوری است که متن ها و فونت ها نیز به صورت تصاویر وکتور ایجاد می شوند و اکثر شرکت ها، لوگوها و علایم خود را به صورت تصاویر وکتور درست می کنند.
همچنین نقشه های GIS با فرمت و مدل برداری، عوارض با عناصر هندسی نقطه، خط و سطح نمایش داده میشوند.
فرمت های رایج معروف فایل های برداری برای نمایش دادههای مکانی دوبعدی یا سهبعدی به صورت منظم و نامنظم به صورت EPS ، WMF ، DWG ، DXF ، TIN و SHP ذخیره می شوند.
از مهم ترین نرم افزارهای گرافیکی وکتوری و طراحی برداری می توان به نرم افزار ادوبی ایلِستریتِر (Adobe Illustrator)، کورل دراو (CorelDraw)، افینیتی (Affinity)، اینک اسکیپ (Inkscape) و اتوکد (AutoCAD) اشاره نمود و همچنین از معروفترین پسوندهای وکتور پسوند CDR، CDT، CDRW نرم افزار کورل دراو و پسوند ai، ait، art نرم افزار ایلوستریتور می باشد.
از ویژه گی های مدل وکتور یا برداری می توان به زیاد بودن فشردگی داده ها، پردازش های توپولوژیکی و مدیریت داده ی توصیفی، بالا بودن دقت هندسی و کیفیت کارتوگرافی نقشه کشی اشاره نمود.
در تبدیل رستر به وکتور در GIS، یک نقشه ی رستری به یک فایل با فرمت شیپ (SHP) تبدیل می شود.
در تبدیل رستر به وکتور در GIS پنج عملیات صورت می پذیرد که در زیر ذکر گردیده اند:
در زیر به صورت نمونه مراحل تبدیل نقشه رستری به وکتوری پولیگون به ترتیب توضیح داده شده است:
لازم به ذکر است که شرکت کورل تکنولوژی ای را ارایه نموده است که فرآیند وکتوریزیشن را تسریع نموده و ردیابی یا تبدیل تصاویر به خطوط را با بهینه ترین کیفیت انجام می دهد و تصاویر بیتمپ را به بردار و وکتور تبدیل مینماید.
البته برای تبدیل تصاویر رستر به وکتور نرم افزارها و ابزارهایی فروانی وجود دارند که در زیر به آن ها اشاره می گردد:
همچنین برای تبدیل شیپ به رستر، تبدیل وکتور به رستر، تبدیل نقطه به رستر، تبدیل پلیگون به رستر نیز شامل دو مرحله به صورت زیر می باشد که از نرم افزارها و ابزارهای مشابه ذکر شده در بالا می توان استفاده نمود:
برای دانلود رایگان فایل های رستری و دانلود رایگان فایل های وکتوری می توان فایل ها مورد نظر را از سایت های vecteezy.com ، hub.arcgis.com ، sedac.ciesin.columbia.edu ، opentopography.org ، neo.sci.gsfc.nasa.gov ، scihub.copernicus.eu/dhus ، freepik.com ، vector4free.com ، vectorjunky.com ، cgispread.com ، vectorish.com ، vector-eps.com ، pixeden.com ، vectorportal.com ، freevectors.net ، vectorstock.com ، dryicons.com ، vector.me به صورت رایگان دانلود نمود.
دفتر تبلیغات
تهران- فلکه دوم تهرانپارس خ جشنواره، بین خیابان سجده ای و چهارراه سیدالشهدا- پلاک ۱۲۹ طبقه اول واحد ۲
شماره تماس: 02176703238 - 09193762158