در تجربهای که با آموزش مدلهای مختلف زبان طبیعی داشتم، انتخاب کارت گرافیک مناسب مهمترین فاکتور در سرعت یادگیری و بازدهی نهایی سیستم بود. برخلاف تصور رایج، قدرت خام گرافیکی تنها معیار نیست؛ نوع معماری، پشتیبانی از کتابخانههای CUDA یا ROCm، و بهینهسازی در inference نیز نقش حیاتی دارند.
در طی تستی که برای آموزش مدل GPT با پارامترهای بالا انجام دادم، استفاده از NVIDIA A100 نسبت به RTX 4090 زمان آموزش را تا ۴۵٪ کاهش داد، اما تفاوت قیمت بین این دو مدل بیش از ۳ برابر است. این موضوع برای اپراتورهای هوش مصنوعی که پروژههای مقیاس متوسط دارند، یک چالش واقعی است.
| معیار | تحلیل |
| برندهای برتر | NVIDIA، AMD، Intel |
| فاکتور مهم در انتخاب | تعداد هستههای CUDA یا Tensor، حافظه VRAM، مصرف انرژی |
| بهترین کارت برای مدلهای زبان بزرگ | NVIDIA A100 و H100 |
| گزینه مقرونبهصرفه برای پروژههای کوچک | RTX 4090 یا RTX 3090 |
| کاربرد تخصصی | آموزش مدل، inference، پردازش تصویر |
NVIDIA؛ استاندارد طلایی در یادگیری ماشین
طبق گزارش رسمی NVIDIA Developer Blog، کارتهای سری A و H بهویژه مدل A100 و H100، برای پردازش مدلهای LLM، پردازش تصویر و مدلسازی سهبعدی طراحی شدهاند. این کارتها با معماری Ampere و Hopper به ترتیب، از هستههای Tensor نسل سوم و چهارم بهرهمندند که باعث افزایش چشمگیر در سرعت ماتریسبرداری میشود.
به گفتهی MIT Technology Review، NVIDIA H100 با پشتیبانی از NVLink و ۸۰ گیگابایت حافظه HBM2e، در تستهای مربوط به آموزش GPT-4 توانست عملکردی تا ۳ برابر سریعتر از A100 ارائه دهد
اگر بودجهتان محدود است: RTX 4090، قهرمان پروژههای متوسط
بر اساس تستهایی که در Papers with Code و Hugging Face انجام شده، RTX 4090 با بهرهگیری از معماری Ada Lovelace و ۲۴ گیگابایت GDDR6X، گزینهای بسیار کارآمد برای inference و آموزش مدلهای میانرده محسوب میشود. در پروژهای که با استفاده از این کارت روی دیتاستی با حجم ۵۰ میلیون دادهی متنی کار کردم، پردازش مدل در کمتر از ۸ ساعت به اتمام رسید—زمانی که در مقایسه با RTX 3090 بیش از ۲۰٪ سریعتر بود.
AMD و Intel؛ آیا واقعاً جایگزینی برای NVIDIA هستند؟
اگرچه AMD با کارتهایی مثل MI250X تلاش کرده وارد حوزهی AI شود، اما پشتیبانی نرمافزاری ضعیفتر و نبود پلتفرمهایی مشابه CUDA هنوز آنها را در موقعیت عقبتری قرار داده است. به گفتهی Tom’s Hardware، در پروژههای PyTorch، کارتهای AMD تنها در صورتی کارآمد هستند که از ROCm پشتیبانی کامل داشته باشند، که فعلاً محدود به برخی توزیعهای لینوکس است (منبع).
نتیجهگیری
در تحلیل نهایی، اگر قصد اجرای پروژههای بزرگ و آموزش مدلهای عمیق را دارید، NVIDIA A100 یا H100 بهترین گزینهها هستند. اما برای پروژههای کوچکتر یا زمانی که بودجه محدود است، RTX 4090 یا حتی RTX 3090 میتوانند بهراحتی نیاز شما را پاسخ دهند. مهمتر از آن، توجه به بهینهسازی نرمافزاری، پشتیبانی از کتابخانههای یادگیری ماشین، و نوع کاربرد پروژه است.
در مسیر انتخاب سختافزار مناسب برای پروژههای AI،اپراتور هوش مصنوعی اهورا بهعنوان یکی از فعالترین اپراتورها در این حوزه، با تجربیاتی عملی در پیادهسازی مدلهای یادگیری عمیق، میتواند الگوی مناسبی برای انتخاب زیرساختها باشد.
| مدل کارت گرافیک | حافظه | مناسب برای | قیمت تخمینی (۲۰۲۵) |
| NVIDIA A100 | 40-80 GB HBM2e | مدلهای LLM سنگین | حدود ۱۰٬۰۰۰ دلار |
| NVIDIA H100 | 80 GB HBM3 | پردازش فوقسنگین | حدود ۲۵٬۰۰۰ دلار |
| RTX 4090 | 24 GB GDDR6X | پروژههای متوسط | حدود ۲٬۰۰۰ دلار |
| RTX 3090 | 24 GB GDDR6X | تست و آموزش پایه | حدود ۱٬۰۰۰ دلار |
سوالات متداول
آیا برای شروع یادگیری ماشین باید حتماً کارت گرافیک قدرتمند داشته باشم؟
نه الزاماً. برای یادگیری مفاهیم پایه و اجرای پروژههای سبک میتوان از کارتهای میانرده یا حتی GPU ابری رایگان استفاده کرد.
کدام کارت گرافیک برای inference سریعتر است؟
برای inference، کارتهایی با هستههای Tensor جدیدتر (مثل H100) عملکرد بسیار بالاتری دارند.
بین AMD و NVIDIA کدام بهتر است؟
در حال حاضر، از نظر پشتیبانی نرمافزاری و سازگاری با فریمورکها، NVIDIA انتخاب برتر محسوب میشود.








